► Những trường hợp có thể được miễn trách nhiệm hình sự
► Thực tiễn áp dụng chế định miễn trách nhiệm hình sự theo Bộ Luật hình sự năm 2015
► Miễn trách nhiệm hình sự hay né trách nhiệm bồi thường
ới những trường hợp có thể được miễn trách nhiệm hình sự, những trương hợp đương nhiên được miễn trách nhiệm hình sự (TNHS) không mang tính tuỳ nghi. Do vậy chỉ cần người phạm tội hoàn toàn thoả mãn quy định này thì họ sẽ được miễn TNHS. Theo quy định tại Khoản 1, Điều 29 Bộ Luật Hình sự (BLHS), có hai trường hợp đương nhiên được miễn trách nhiệm hình sự gồm:
luat su gioi
♦ Trường hợp do có sự thay đổi chính sách, pháp luật làm cho hành vi phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa (điểm a khoản 1 Điều 29)
luật sư giỏi
Lý do để được miễn TNHS theo trường hợp này là do sự thay đổi chính sách pháp luật làm cho hành vi phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa.
luat su
Cụm từ “chính sách, pháp luật” được hiểu là những quy định của pháp luật có liên quan đến hành vi phạm tội, các quy định này nhất thiết phải bằng văn bản có tính pháp quy, bao gồm Hiến pháp, luật, pháp lệnh, quyết định, nghị quyết của Chính phủ hoặc Thủ tướng Chính phủ, các thông tư hướng dẫn của các bộ hoặc cơ quan ngang bộ và trong một số trường hợp có thể là nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh hoặc quyết định của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh, nếu các quyết định này không trái với Hiến pháp và pháp luật.
luật sư
Sự thay đổi “chính sách pháp luật ” này phải dẫn đến hệ quả là hành vi phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa. Điều này được thể hiện trong hai trường hợp sau: (1) có sự thay đổi quy định trong BLHS mà một hành vi không còn là tội phạm nữa, (2) tuy hành vi còn được quy định trong BLHS là tội phạm do cơ quanlập pháp chưa kịp thời sửa đổi, bổ sung nhưng các văn bản pháp luật chuyên ngành về lĩnh vực tương ứng đó của Nhà nước đã có sự thay đổi, dẫn đến việc hành vi này không còn là hành vi phạm tội. Tội phạm là một hiện tượng xã hội nên nó cũng có tính lịch sử. Cùng một hành vi nhưng tính chất nguy hiểm sẽ khác nhau trong từng thời kỳ. Ở giai đoạn này, xét thấy hành vi nguy hiểm và xâm phạm đến các quan hệ xã hội nên Nhà nước tiến hành tội phạm hoá. Trải qua thời gian, hành vi này không còn mang tínhphổ biến, không cần thiết phải xử lý hình sự thì Nhà nước tiến hành phi tội phạm hoá. Quy định này được thể hiện trong một số trường hợp cụ thể sau:
văn phòng luật sư
BLHS năm2015 quy định hành vi đánh bạc trái phép mà tài sản dùng đánh bạc có giá trị dưới năm triệu đồng thì không phải là tội phạm (nếu không thuộc các trường hợp đã bị xử lý hành chính, kết án về hành vi này hoặc hành vi gá bạ, tổ chức đánh bạc chưa được xoá án tích). Do đó, nếu hành vi đánh bạc được thực hiện trước ngày BLHS năm2015 có hiệu lực, nhưng sau thời điểm đó mới bị khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử thì căn cứ điểm a khoản 1 Điều 29, người phạm tội được miễn TNHS.
van phong luat su
Hay đối với tội “kinh doanh trái phép”. Theo đó, BLHS năm2015 đã bỏ tội này nên những hành vi kinh doanh trái phép xảy ra trước đây mà sau khi bộ luật này có hiệu lực mới bị phát hiện thì được coi hành vi không còn nguy hiểm cho xã hội nữa và mặc nhiên những người có hành vi này được miễn TNHS.
luat su uy tin
Nhằm bảo đảm sự thống nhất trong cách hiểu cũng như việc áp dụng quy phạm pháp luật,việc quy định trên đây là hợp lý và phù hợp với tình hình thực tiễn đấu tranh phòng chống tội phạm.
luật sư uy tín
♦ Trường hợp có quyết định đại xá (điểm b khoản 1 Điều 29)
cong ty luat
Miễn TNHS trong trường hợp đại xá lần đầu tiên được quy định trong BLHS năm1999 (khoản 3 Điều 25). Và quy định này không có sự thay đổi so với quy định tại khoản 2 Điều 29 BLHS năm2015. Theo đó, “Đại xá là biện pháp khoan hồng của Nhà nước có nội dung tha tội, thường là hoàn toàn và triệt để cho hàng loạt người phạm những tội nhất định”. Từ khái niệm trên có thể suy ra những đặc điểm cơ bản về nội dung của đại xá như sau:
công ty luật
Thứ nhất, thẩm quyền đại xá thuộc về Quốc hội. Không giống như các trường hợp miễn TNHS khác, miễn TNHS do đại xá là quyết định không phải do cơ quan tiến hành tố tụng ban hành mà do Quốc hội thực hiện (khoản 11 Điều 70 Hiến pháp năm2013). Việc quy định về đại xá là thể hiện rõ nhất nguyên tắc nhân đạo trong pháp luật. Theo đó, những người phạm tội đang bị truy cứu TNHS mà chưa được kết án nếu được tha tội thông qua quyết định đại xá của Quốc hội nhân dịp có sự kiện lịch sử trọng đại của đất nước sẽ được miễn TNHS. Tính đến nay, chỉ có hai lần Nhà nước Việt Nam ra quyết định đại xá: lần thứ nhất vào năm 1945 xá miễn cho một số tội phạm trước ngày 19/08/1945 và lần thứ hai vào năm 1954 tha hoặc miễn truy tố và cho hưởng quyền tự do dân chủ đối với tội phạm từ Cách mạng tháng Tám đến 09/10/1954.
luat su dan su
Thứ hai, quyết định đại xá chỉ có hiệu lực đối với những hành vi phạm tội đã xảy ra trước khi ban hành văn bản đại xá và có hiệu lực đối với tất cả các đối tượng và bất kỳ giai đoạn tố tụng nào. Theo quy định của BLHS thì sẽ áp dụng đại xá như là biện pháp miễn TNHS theo khoản 1 Điều 29 BLHS nếu đang ở trong giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử, còn đối tượng đang chấp hành hình phạt thì áp dụng với tính cách là biện pháp miễn chấp hành hình phạt theo khoản 1 Điều 62 BLHS.
luật sư dân sự
Thứ ba, về hậu quả pháp lý. Áp dụng đại xá theo quy định tại khoản 1 Điều 29 có nghĩa là người phạm tội được tha tội hoàn toàn và triệt để. Ngay khi có quyết định đại xá, đối tượng nằm trong diện này sẽ được khôi phục lại quyền công dân toàn bộ, và được coi là không phạm tội, không có án tích trong lý lịch tư pháp.
luat su nha dat
Cũng cần lưu ý thêm là đại xá khác đặc xá. Đặc xá là miễn toàn bộ hay một phần hình phạt đối với một hay một số người kết án. Theo quy định tại khoản 3 Điều 88 Hiến pháp năm2013, đặc xá thuộc thẩm quyền của Chủ tịch nước. Cơ sở để Chủ tịch nước ra quyết định đặc xá là nghị quyết của Quốc hội nhân các sự kiện lớn của đất nước như ngày kỷniệm Miền Nam hoàn toàn giải phóng 30/4, ngày Quốc khánh 2/9 hoặc ngày tết cổ truyền của dân tộc.
luật sư nhà đất luat su ly hon luật sư ly hôn luat su thua ke luật sư thừa kế luat su bao chua luật sư bào chữa luat su hinh su luật sư hình sự
Chào mừng bạn đến với luật sư Phạm Tuấn Anh